Poznaj centrum optymalizacji przewozów globalnych firm logistycznych w Maroku
Tanger Med. w pierwszej piętnastce największych i najnowocześniejszych portów świata.
Maroko właśnie oddało do pełnej eksploatacji jeden z największych w historii Królestwa wizjonerski projekt logistyczny zwany Tanger Med. 2 (od Śródziemnomorski – Mediterranean), na który składają się port, centrum logistyczne, centrum przemysłowe oraz kompleks handlowy i turystyczny. Całość płożona jest na wschód od miasta Tanger w miejscu, w którym góry Atlas, w środkowej części łańcucha, zbliżają się do morza i oceanu w Cieśninie Gibraltarskiej Projekt został objęty najwyższym protektoratem Jego Wysokości Króla Mohammeda VI, jako że Maroko jest monarchią demokratyczną.
Miejsce jest nieprzypadkowe; poprzez cieśninę przepływa rocznie ok. 100.000 statków -dziennie ok. 200 statków cargo, 60 MEVP kontenerów, 6 milionów osób. Dla realizacji celu powołano Specjalną Agencję Tanger Med. (TSMA) będącą własnością państwa. Agencję wyposażono w specjalne uprawnienia, prawne i instytucjonalne rozwiązania dla realizacji celu, rezerwę terenu, port i strefę ekonomiczną. Podczas specjalnej, międzynarodowej konferencji prasowej zorganizowanej z rozmachem w dniu 4 lipca br. Zarząd Portu Tanger Med. mógł przedstawić zagranicznym i marokańskim gościom niesamowite osiągnięcia za 2017 rok: połączenia ze 186 portami w 77 krajach na pięciu kontynentach. Przeładunek 3,4 MTEU kontenerów, 479 321 samochodów, 6 MT węglowodorów (gł. paliw), 2,8 miliona pasażerów, 326 773 ciężarówek. Pojemność portu określono na 9 MTEU kontenerów,1 milion aut osob. i 700 000 ciężarówek, 15 MT węglowodorów, 7 milionów pasażerów.
Koncepcja Tanger Med. (oddany do eksploatacji wcześniej port TM 1 i obecnie TM 2) zyskuje przy bliższym poznaniu. Obejmuje w kolejności powstawania port TM 1, port samochodowy (ro-ro) i pasażerski oraz TM 2. Jest to prawdziwy hub logistyczny o powierzchni ponad 1 000 ha, leżący na skrzyżowaniu szlaków Wschód –Zachód/ Północ-Południe. Miejsce dla działalności multimodalnych sieci transportowych, centrum dla globalnych firm logistycznych optymalizujących przewozy na trasach Europa, Afryka, Ameryka i Azja.
Sam organizator konferencji, Tanger Med.- port, składa się z 4 terminali kontenerowych (dedykowanych i komercyjnych). Są to terminal 1 dla operatora APM powstały w 2007 roku o nabrzeżu długości 800 m. Inwestycja warta 150 mln Euro, generuje ruch 1,5 MTEU. Terminal 2 – operator Eurogate wybudowany również za 150 mln. Euro, oddany do użytku w 2008 roku generujący ruch 1,5 MTEU, terminal 3 – dla MARSA Maroko za 240 mln. Euro wygeneruje ruch ok. 1 MTEU a ukończony będzie w przyszłym roku. Wszystkie 3 terminale posiadają nabrzeża po 800 mb. Terminal 4 jest także dla APM, za 820 mln. Euro oddany do użytku w styczniu br., wyposażony w nabrzeże o długości 2 km generuje ruch 5 MTEU.
Tanger Med posiada w kompleksie portowym ponadto terminal dla aut, terminal kolejowy, terminal dla paliw, osobny dla towarów masowych, odrębny dla ciężarówek i port pasażerski. Obejmuje też strefę logistyczną wolnocłową co ogromnie przyśpiesza operacje. Kierunki dystrybucji samych kontenerów wg tonażu, którymi legitymuje się kierownictwo portu to w 38 % Afryka, w 27 % Europa, w 26% Azja a 9% przypada na kierunek transatlantycki. Organizatorzy nie bez uzasadnionej dumy podkreślają posiadane wieloletnie umowy z globalnymi operatorami MAERSK, CMA, MSC i innymi oraz umowy i koncesje dla APM i Eurogate.
Co więcej kompleks Tanger Med. wpisuje się genialnie w regionalną platformę długofalowej konkurencyjności, którą tworzy 6 stref. Są to 150 hektarowa Wolna Strefa Logistyczna przy
samym Tanger Med., powstała w 2008 roku przeznaczona dla logistyki, dostaw, magazynowania, spedycji i dystrybucji, 400 hektarowa Wolnocłowa Strefa Tanger na południowy zachód od miasta Tanger (po przeciwnej stronie niż port) przeznaczona dla przemysłów tekstylnego, motoryzacyjnego i lotniczego powstała najwcześniej bo w 2000 roku, dalej 300 hektarowa Strefa Renault Tanger Med z 2012 roku czyli tzw. strefa dedykowana dla jednego użytkownika, reklamowana jako pierwsza w Afryce fabryka samochodów, również 300 hektarowa Strefa Motoryzacyjne City Tanger na południe od miasta także przeznaczone dla przemysłu samochodowego, 150 hektarowy Tetouan Park (w pobliżu miasta Tetouan ok. 50 km na południe od Cieśniny Gibraltarskiej przeznaczony dla przemysłów lekkich, przetwórstwa, handlu i logistyki powstały w 2015 roku oraz najmniejsza strefa 20 hektarowa Tetouan Shore (strefa wsparcia) z usługami, outsourcingiem różnych działalności, powstała w 2013 roku.
W sumie tzw. platforma zajmuje 16 milionów m2 powierzchni, posiada nadal rezerwę ok. 50 milionów m2. Działa na niej 900 przedsiębiorstw a zainwestowały one 5,5 mld USD z własnych środków. Eksport platformy liczony jako całość daje 8,3 mld USD (na co składają się przemysł motoryzacyjny, lotniczy, tekstylny, logistyka oraz handel). Zatrudnienie znalazło 75 000 pracowników.
Dla zarządzania tym złożonym przedsięwzięciem państwowa Agencja Specjalna Tanger Med posiada trzy „filary” oraz Fundację. Pierwszym jest Kompleks Portowy z własnym Zarządem, drugim Platforma Przemysłowa z wieloma partnerami publicznymi i prywatnymi, trzecim jest Pion Serwisowy obejmujący energetykę, działalność inżynieryjno wdrożeniową i utylizację. Tak wielkie przedsięwzięcie wywołuje wiele efektów ubocznych i stwarza nowe wyzwania. Aby negatywne efekty zminimalizować i pomagać w sprostaniu wyzwaniom działa Fundacja. Zajmuje się ona rozwojem społecznym. Wspomaga organizacje non profit, rozpoznaje potrzeby publiczne i społeczne, dba o środowisko, partneruje władzom lokalnym, stowarzyszeniom i instytucjom publicznym. Obszarami działania Fundacji jest edukacja, zdrowie, szkolenia i działalność kulturalna. O skali świadczy blisko 650 zrealizowanych projektów i 255 tysięcy beneficjentów bezpośrednich.
Reasumując, 12 lat od ogłoszenia projektu Tanger Med. Port, wartego ok. 8,5 mld. Euro (znacznie ponad połowę wniósł kapitał prywatny) Maroko posiada największy port w Afryce po Port Said nad kanałem Sueskim i Durbanem w Płd. Afryce. Jest to jednocześnie największy port nad Morzem Śródziemnym. Organizatorzy konferencji promującej port zapewniali, że nie stanowi on konkurencji dla portu w Casablance a przeciwnie jest pomiędzy obiema organizacjami państwowymi zarządzającymi portami pełna współpraca na zasadzie komplementarności. Tanger Med chwali się posiadaniem certyfikatu ‘Eco Ports” który wydawany jest przez Europejską Organizację Portów Morskich dla potwierdzenia przestrzegania międzynarodowych standardów w zakresie ochrony środowiska.
Tekst i fot.
Bogusław Zalewski
TTG Wiadomości Gospodarcze
5.07 2019